De kloof tussen politiek en burger was nog nooit zo klein

Bij iedere verkiezing is het weer bal: geklaag over de kloof tussen politiek en burger. Volgens Richard Engelfriet is het tegendeel waar: de kloof is nog nooit zo klein geweest.

‘Een historisch ogenblik voor de gemeente Gilze en Rijen. Ik hoop dat u zich in dit mannenconvent thuis zult voelen’. Dit citaat uit 1974 is afkomstig van de toenmalige burgemeester van het Brabantse dorp bij de installatie van hun allereerste vrouwelijke raadslid. Dat was wat, een vrouw in de raad. En in dat mannenbolwerk was het beslist niet makkelijk werken: onleesbare nota’s vol poenerige taal, collega’s die er lustig op los paften en zopen en wethouders die meestemden met hun eigen voorstellen. En denk maar niet dat raadsleden in 1974 op werkbezoek gingen om te praten met het volk. Nee hoor, je bleef lekker op het gemeentehuis. Het volk was dom gepeupel.

Doet u mij maar 2018. Gemeenteraden zijn diverser dan ooit, spreken veel meer heldere taal en nemen hun vak serieus. Rokende raadsleden zijn uitzonderingen en drank staat er niet meer op tafel. Wel koffie. Sterker nog, veel raadsleden krijgen maagzweren van alle bakkies leut die ze drinken bij de vele bijeenkomsten met burgers. En wethouders zitten niet meer in de raad: de gekozen politici kunnen hen zonder pardon de deur wijzen. Wie de huidige situatie vergelijkt met vroeger, kan niet anders dan tot de conclusie komen dat die veelbesproken kloof tussen politiek en burger kleiner is dan ooit. Als hij al bestaat.

En als er een kloof is, dan zijn politici keihard aan het werk om die kloof te dichten. Vergaderingen zijn via livestreams te volgen, hun ambtenaren krijgen les in begrijpelijk schrijven en bij ieder besluit organiseren ze inspraakavonden. Mocht u in contact willen komen met een raadslid: hun 06-nummer staat doorgaans op de gemeentewebsite en anders twittert, instagramt of facebookt u ze gewoon even. Binnen een dag heeft u antwoord. In verkiezingstijd doen ze er nog een schepje bovenop met stemwijzers, debatten en de aanwezigheid op het dorpsplein.

Als er iemand schuldig is aan die kloof, is dat de burger. Die iedere keer weer wat anders stemt en dan achteraf gaat klagen dat de overheid onbetrouwbaar is omdat het beleid verandert. Die zelf steeds nieuwe splinterpartijtjes opricht zodat besturen bijna onmogelijk is. En die bij ieder besluit waar hij last van heeft onmiddellijk begint te procederen.

Of ze nemen hun toevlucht tot politici als Pim Fortuyn en Geert Wilders, ‘want die luisteren pas echt naar het volk’. Ammehoela. Fortuyn en Wilders hebben hun kwaliteiten, maar op luisteren heb ik ze nooit kunnen betrappen. Heeft u ze wel eens met notitieblok in uw buurthuis gezien?

Ik moet er niet aan denken om naast mijn werk en kinderen vrijwel iedere avond van huis te zijn, me in te lezen in allerlei ingewikkelde kwesties, 7 dagen per week bereikbaar te zijn voor jan en alleman en dan ook nog eens te horen krijgen dat ik niet naar ‘het volk’ zou luisteren of een zakkenvuller zou zijn. Ik ben blij dat er mensen zijn die dat werk wel op zich willen nemen. En iedere Nederlandse burger met een greintje fatsoen zou dat ook moeten beseffen en vandaag zijn stem uitbrengen in de wetenschap dat het weer anderen zijn die de aankomende vier jaar keihard voor u aan het werk gaan.

Dit artikel verscheen als opiniestuk in De Volkskrant.

Follow @rengelfriet